Pada 29 Januari 2015, saya menghadiri pratayang media BANGUNAN — sebuah filem tempatan yang berjaya menjadi penghuni pertama layar GSC Nu Sentral pada hari perasmiannya. Sebuah penghormatan yang wajar, jika filem ini benar-benar mengangkat darjat genre seram Malaysia. Namun, seperti banyak cubaan eksperimental tempatan, Bangunan berdiri sebagai monumen separuh siap: berani tetapi tidak cukup kukuh untuk menanggung naratif yang cuba dibina.
Konon katanya, filem ini tidak berasaskan skrip, tetapi merupakan suntingan dari rakaman “benar” yang berubah arah daripada dokumentari ke wilayah kisah aneh dan mistik — di sebuah bangunan yang menjadi tajuk filem. Itu kata mereka. Yang saya tonton ialah hibrid separa dokumentari, separa fiksyen, yang bergelut untuk menjelaskan kenapa ia wujud sebagai filem layar lebar dan bukan sebagai satu episod panjang program Misteri Nusantara atau, lebih ironi, Entiti.
Disutradarai oleh Khir Rahman dan Sein Qudsi — yang juga merupakan pelakon utama — filem ini sepatutnya menjanjikan pengalaman meremang bulu roma melalui pendekatan realistik dan rakaman raw. Tetapi masalah utama Bangunan ialah ia tidak tahu bila untuk berhenti menjadi eksperimentasi dan bila untuk bermula sebagai cerita.
Struktur naratif yang dibina seolah-olah memerlukan kita bersabar sepanjang dua "kes" yang ditampilkan — dua pengalaman paranormal yang dirakam di bangunan lama. Namun sayangnya, durasi filem dibebankan dengan penyambung cerita berjudul Tinggal Seorang — sebuah segmen yang indah jika berdiri sendiri sebagai filem pendek seram tanpa dialog, tetapi terasa janggal, terbenam dan tidak relevan sebagai penutup bagi filem yang mahu kita percaya berasal dari rakaman sebenar.
Bahagian akhir ini, walaupun memiliki keindahan visual dan mood yang cermat, meletakkan penonton dalam dilema tonal: adakah kita masih menonton dokumentari seram atau sudah melompat ke dalam filem arthouse yang cuba kelihatan pandai? Saya tidak menentang kecantikan atau ambiguiti. Tetapi sebuah filem harus tahu wajahnya sendiri. Bangunan, sayangnya, mempunyai dua wajah yang tidak bercantum.
Walau bagaimanapun, mari kita adil. Rakaman “raw” dan gaya sinema verité filem ini memberi sedikit nafas baharu dalam lanskap filem tempatan yang sering bersandar pada seram stereotaip. Tidak banyak filem Malaysia yang berani meninggalkan pelakon dalam poster promosi mereka, dan Bangunan melakukannya dengan berani — dan bergaya. Poster itu, seolah-olah satu pengakuan: bintang sebenar kami bukanlah selebriti, tetapi suasana.
Dan ya, bintang sebenar filem ini bukanlah siapa-siapa yang ternama. Cikgu Yusran, dengan kehadiran tulus dan ekspresi jujur, mencuri layar tanpa perlu menakutkan secara klise. Beliau menjadikan kesederhanaan sebagai alat seram, dan itu jauh lebih mengesankan daripada jeritan atau solekan hantu.
Bangunan bukanlah filem seram terbaik negara, tetapi ia adalah cubaan yang berani — dan dalam dunia sinema yang penuh kepalsuan, keberanian kadangkala lebih penting daripada kesempurnaan.
Penilaian
Eksperimen menarik, tetapi tidak cukup kohesif. Patutnya Tinggal Seorang jadi filem pendek berdikari — dan Bangunan, filem yang lebih tahu batas dan kekuatannya.
✭✭½ daripada 5.
Catat Ulasan
0Ulasan